Hôm nay là ngày đầu năm Canh Tý, Thầy xin chúc các Bác được một năm an ổn, vui vẻ và hạnh phúc, có được tất cả những gì mà các Bác mong muốn.
Năm Canh Tý chúng ta hãy nói về đề tài chuột. Chuột là một chủng loại rất đặc biệt, có từ 51 đến 60 loại (species). Bây giờ mình nói chuyện về con chuột lông màu nâu trong nhà là con chuột dễ hiểu nhất. Mạng sống của những con chuột này rất ngắn, chỉ có 2 tới 3 năm thôi. Mạng sống ngắn như vậy thì mình nghĩ rằng nó rất mong manh nhưng thực ra nó có khả năng sinh tồn rất cao. Nếu bỏ nó trong nước thì nó lội 3 ngày chứ không chết liền. Nhiều người bắt chuột dội xuống cầu tiêu, nhưng chuột ra khỏi ống cống vẫn không chết, nó có thể nín thở và trở về nhà cũ của mình. Có khi người ta liệng con chuột từ 50 feet xuống mà nó không bị thương, không bị chết.
Người ta tính rằng cứ mỗi đầu người là một con chuột, và như thế nước Mỹ có 300 triệu người thì có ít nhất có 300 triệu con chuột. Có những con chuột rất lớn, có những con chuột rất nhỏ. Con chuột lớn nhất thế giới dài 82cm từ mũi đến đuôi và nặng đến 1 ký-lô-gram rưỡi. Nhưng có một chuyện không thể ngờ được là con chuột nhỏ nhất thế giới gọi là chuột lắt thì chỉ có ở Việt nam. vùng Lâm đồng và vùng Tây nguyên là 2 nơi trên thế giới duy nhất có loại chuột nhỏ nhất được gọi là Osgood. Osgood là tên của vị chuyên nghiên cứu về thực vật cũng như động vật, ông này là một khoa học gia và người ta kính trọng nhà khoa học bằng cách đặt tên con chuột lắt bằng tên của ông ta. Chuột sống rất dai và cuộc sống 2-3 năm cũng như 100 năm của mình. Đa số chuột thức nhiều hơn ngủ. Nó có bộ mắt rất sáng để đi vào trong bóng tối. Khi tối đến, nó ra ăn cắp đồ ăn của mình, nhưng không có nghĩa là ban ngày nó ngủ mà vì nó biết lúc nào là nó đi săn và tìm đồ ăn. Nó rất thông minh. Nên tuổi Tý thường người ta gọi là thông minh lắm, biết được những chuyện mà người ta không biết. Nhất là nói đến con chuột lắt của Việt nam là nói đến đặc tính trí huệ vô cùng vì nó biết hết tất cả chuyện của mình.
Chuột ở trong nhà đối với người Mỹ không phải là dơ dáy mà gần gũi vô cùng. Ông Walt Disney đặt ra nhân vật Micky Mouse rất là đặc biệt. Đó là một nhân vật có gia đình, có con cái và trở thành một biểu tượng của sự thân thương, thân thuộc, những giá trị gia đình lúc nào cũng thương nhau, giúp đỡ lẫn nhau. Nhân vật Micky Mouse trở thành biểu tượng văn hóa nước Mỹ, đại diện cho tinh thần của một gia đình lúc nào cũng đều giúp đỡ lẫn nhau. Nhân vật Micky Mouse trở thành biểu tượng văn hóa nước Mỹ, đại diện cho tinh thần của một gia đình lúc nào cũng đoàn kết, lúc nào cũng vui vẻ cả. Trong phim Ratatouille, con chuột học nấu ăn và nấu ngon nhất ở bên Tây. Nó nấu món Ratatouille, khi người ta ăn vào thì người ta thức tỉnh lại những chuyện quá khứ, những kỷ niệm đẹp trong quá khứ. Hình ảnh con chuột trong văn hóa Tây phương cũng như người Mỹ không phải là con vật xấu xa vì nó không giết người, nó chỉ sống và ăn những đồ thừa, ăn trộm những đồ ăn này nọ thôi.
Đầu năm Thầy xin kể về bà Karni Mata bên Ấn độ. Bà sống tới 151 tuổi tại vùng Tây bắc Ấn độ. Bà rất thành tâm và có sức hấp dẫn về tôn giáo. Bà làm rất nhiều việc phát tâm đi theo đạo Hồi giáo. Bà có một người con nuôi bị chết đuối. Bà tới cầu xin Diêm vương (Yama) giúp cho con bà sống lại. Diêm vương nói với bà:" Tôi không thể nào làm cho người chết sống lại, nhưng tôi sẽ làm cho nó đầu thai để sống lại với bà bằng hình tượng khác Bà có chịu không?" Bà đồng ý. Diêm vương mới hóa hiện đứa con chết đuối ra một con chuột lông trắng mà bây giờ mình gọi là Albino, chuột bạch tạng. Con chuột rất đẹp, rất to và bà ôm con chuột vào lòng, bà thương vô cùng. Bà xây cho nó chỗ ở. Từ đó về sau chỗ ở đó biến thành một cái đền tại tỉnh Deshnoke cùng tiểu bang Rajasthan Ấn độ. Đền này thờ chuột hay gọi là Rat temple và bà Karni Mata trở thành nữ thần chuột. Nơi đền đó có 20 ngàn đến 30 ngàn con chuột, nhiều vô cùng. Người ta tin tưởng và tới cầu xin, cầu tài được tài, cầu con được con, cầu bất cứ chuyện gì cũng được cả. người ta tin rằng đó là chuột Thần. Bác có sự rắc rối Bác đến cầu tại đó đều được thành tựu cả, Vị thần đó là ai? Chính là bà Karni Mata.
Mình nghĩ con chuột giản dị là con vật tạo ra bịnh hoạn như dịch hạch, hay chuột là một loài ác ôn, phải giết nó. Nhưng văn hóa khác thì họ không nghĩ như vậy. nên đầu tiên trong năm nay chúng ta nên đổi suy nghĩ, vượt qua sự sợ hãi về chuột. Nhìn chuột với một cặp mắt khác hơn. Đó có thể là một việc rất quan trọng để giải thích về tuổi Canh Tý. Chữ Canh gọi là Thiên Can. Chữ Tý gọi là Địa chi. Thiên Can là con đường trở về Trời. Con đường mình tu chiều dọc, phát triển tâm thức hướng thượng. Canh thuộc Kim, Kim là sự chuyển hóa. Canh là dương, tức là chuyển hóa sửa đổi bên trong. Địa Chi là đường ngang. Chi là cành cây mọc ngang là quan hệ giữa mình với người chung quanh. Quan hệ biểu hiện bằng Tý, là con chuột, là quan hệ trí tuệ. Con chuột làm đại diện cho khả năng biết được những chuyện làm trong bóng tối. Trí huệ biết hết, Nhất thiết trí, biết hết tất cả mọi chuyện. Vậy nếu Bác tuổi Tý hay mình rơi vào năm Tý thì mình nên tu phương pháp làm sao giải tỏa những bóng tối trong lòng của mình, nên phát triển thiền định.Tuổi không cần làm chuyện gì bự to, chuyện nhỏ thôi như chuyện săn sóc gia đình, chuyện quan hoài gia đình, làm cho gia đình hài hòa, xoa dịu quan hệ, giải thích từ từ, từng bước, hết sức kiên nhẫn để làm cho người ta hiểu. Sau khi giải thích rồi thì đi đến chỗ hài hòa tức là mình không có đụng chút lẫy, đụng chút giận, đụng chút thì bỏ đi.
Tý dẫn đầu 12 con Giáp, là tuổi của trí huệ, là có khả năng nhìn bóng tối, là quan trọng bậc nhất. Nhưng qua tuổi Sửu là đặc tính cần cù, siêng năng làm việc. Đó là đặc tính Đại hạnh Phổ Hiền. Trí đi đầu tiên rồi đến Hạnh. Đó là cái đặc biệt trong nhà Phật. Mình phải có cái nhình xuyên suốt, nhín vào bóng tối, nhìn vào chính mình. thường tu Thiền, nhắm mắt để mình thiền, nhưng sau đó là hạnh, mình phải ra ngoài làm việc. Con trâu lúc nào cũng làm đầy tớ, ý nói rằng mình đi làm cho người, đi phục vụ. Nên trí huệ đi với phục vụ là rất quan trọng. Ta nên dựa vào biểu tượng của con chuột là biểu tượng của trí huệ nhìn vào bên trong, phát triển khả năng sáng suốt nội tại. Mình tu tập làm sao cho năm nay tốt hơn. Bởi vì cải thiện là đạo lý của nhà Phật. Mình nên học biểu tượng của con chuột là biểu tượng rất nối kết với gia đình của nó, biết nhìn và bóng tối, nhanh nhẹn, không làm biếng, lúc nào cũng có một sự cảnh giác, cảnh thức, lúc nào cũng sáng suốt, có khả năng nuôi gia đình, nuôi những người chung quanh và phục vụ rất là cao. Do đó không những người trí huệ, phục vụ, sáng suôt và thông đạt, có lẽ còn đặc tính cuối cùng là không ngưng chuyển hóa chính mình, đem những cái xấu biến thành chất liệu để mình nuôi cái đẹp, cái tốt. thí dụ mình nói:" Tôi làm biếng quá, tô không có muốn tu". Nhưng khi mình nhìn lại khả năng, tiềm năng của mình, có sức, có thân thể thì mình phải nên biến thân thể này thành ra phương tiện để mình tu tập và thăng tiến. Đó là xu hướng của năm Canh Tý.
Thầy chúc các bác một năm yên lành, vui vẻ và nhất là mình tìm ra phương tiện chuyển hóa chính mình, những phương tiện làm cho bóng tối biến mất, ánh sáng trong người ngày càng lan tỏa và trí huệ rất là thâm sâu, thông suốt, nhìn xuyên qua vạn duyên.
Trích đoạn bài giảng của thầy Hằng trường
Do LMD thực hiện